عوارض زیاده‌روی در مصرف استامینوفن
استامینوفن یکی از دارو‌های رایج و نسبتا ایمن، همچنین یکی از پرمصرف‌ترین دارو‌ها در سراسر جهان است. اما زیاده‌روی در مصرف آن می‌تواند باعث آسیب‌های جدی به سلامت شود.
به گزارش راهبرد معاصر؛ استامینوفن یکی از پرمصرف‌ترین مسکن‌های بدون نسخه در سراسر جهان و به دلیل اثربخشی در کاهش درد و تب بدون ایجاد مشکلات گوارشی مصرف کنندگان زیادی در دنیا دارد. با این حال، تحقیقات اخیر نگرانی‌های قابل توجهی را در مورد ایمنی این داروی محبوب، به ویژه در مورد پتانسیل آن برای ایجاد آسیب شدید کبدی، ایجاد کرده است.
خوردن استامینوفن به تعداد زیاد و یکباره می‌تواند منجر به مسمومیت شود که بسیار هم خطرناک است. همچنین خوردن این قرص به تعداد زیاد در زمان طولانی هم به کبد، کلیه و سایر ارگان‌های بدن آسیب می‌زند.
استامینوفن در بیش از ۶۰۰ داروی مختلف از جمله مسکن‌های بدون نسخه، دارو‌های سرماخوردگی و دارو‌های تجویزی یافت می‌شود. تنها در ایالات متحده، تخمین زده می‌شود که حدود ۲۳ درصد از جمعیت به صورت هفتگی از استامینوفن استفاده می‌کنند. این به معنای میلیون‌ها دوز مصرف روزانه است که در بسیاری از خانواده‌ها برای مدیریت درد‌های جزئی، درد و تب در نظر گرفته می‌شود.
در ایران هم استامینوفن یکی از رایج‌ترین دارو‌های بدون نسخه است که اغلب برای درمان درد و تب، به ویژه برای شرایطی مانند سردرد، سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌شود. آمارنامه دارویی سازمان غذا و دارو ایران نشان می‌دهد که سال گذشته این دارو در فهرست ۱۰ داروی پرمصرف ایرانی‌ها قرار داشته است.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) توصیه می‌کند که مصرف روزانۀ استامینوفن در یک فرد سالم بزرگسال نباید از ۴۰۰۰ میلی‌گرم یا ۴ گرم در روز تجاوز کند، چون اگر زیاد مصرف شود می‌تواند روی کبد و کلیه اثر منفی بگذارد.
کبد نقش مهمی در متابولیسم استامینوفن دارد. در شرایط عادی، بدن استامینوفن را به مواد بی‌ضرر تبدیل می‌کند که سپس دفع می‌شود. با این حال، در صورت مصرف بیش از حد استامینوفن، کبد ممکن است تحت فشار قرار گیرد و منجر به تولید متابولیت سمی به نام NAPQI شود. این ماده سمی اگر توسط گلوتاتیون، یک آنتی اکسیدان طبیعی تولید شده توسط کبد، خنثی نشود، می‌تواند باعث آسیب جدی به کبد شود.
مطالعات هم نشان می‌دهد که مصرف بیش از حد استامینوفن، به طور تصادفی یا عمدی، علت اصلی نارسایی حاد کبد در ایالات متحده است که تقریباً ۵۰ درصد از موارد را تشکیل می‌دهد.
نگرانی اصلی در مورد استامینوفن این است که علائم اولیه آسیب کبدی اغلب غیر اختصاصی بوده و به راحتی نادیده گرفته می‌شوند، علائمی از جمله حالت تهوع، استفراغ، خستگی و درد شکم. / همشهری آنلاین